Бұл жазба автоматты түрде аударылған. Бастапқы тіл: Орысша
Біздің елімізде технологиялар біздің әлемге мықтап енді, бірақ қазір біз оны инновациялық цифрлық әлемдегі балалардың болашағына бей-жай қарамайтынымызды көрсете отырып, мектеп біліміне енгізіп жатырмыз.
Бастапқыда информатика орта және орта мектепте оқытылды, бірақ жақында Үкімет бұл пәнді бірінші сыныптан бастап балалар зерттей бастағанын айтты. Бұл билік цифрлық әлемнің біздің қоғамға қаншалықты берік енетінін және балаларға технологияны қалай пайдалану керектігін ғана емес, сонымен қатар цифрлық ортада өзін қалай қорғау керектігін үйретудің қаншалықты маңызды екенін түсінетінін көрсетеді. Сонымен қатар, орта есеппен, әсіресе аға буында студенттер бағдарламалау тілдерін егжей-тегжейлі үйренеді.
Менің ойымша, ең маңызды жаңалықтардың бірі робототехниканы көптеген мектептерге, соның ішінде ауылдық мектептерге енгізу болды. Олар LEGO Mindstorms, Arduino-ны жеткізе бастады, сонымен қатар робототехника кабинеттерін аша бастады, онда балалар ерте жастан бастап роботтармен жұмыс істейді, олардың құрылғысы мен мақсатын зерттейді. Осының арқасында робототехника (Robolend, InfoMatrix Asia, Kazakhstan Robotics Challenge) бойынша ғана емес, сонымен қатар бағдарламалау (QazCode, ROI, ICPC) бойынша да жарыстар тұрақты түрде өткізіле бастады.
Өзгерістер мұғалімдерге де әсер етті: олар үшін оқыту дәрістері мен курстары ұйымдастырылады, сондай-ақ кәсіби дамуға қосымша гранттар бөлінеді. Сонымен қатар, Astana it University сияқты it-ге мамандандырылған жекелеген университеттер құрылуда.
Қазіргі уақытта көптеген мектептерде интернет бар, бұл оқушылар үшін де, мұғалімдер үшін де оқу процесін жеңілдетеді. Сонымен қатар, мектептер сапалы компьютерлермен және жиһаздармен ғана емес, сонымен қатар заманауи интерактивті тақталармен және оқушыларға арналған жеке компьютерлермен де белсенді жабдықталған. Электрондық журналдар жүйесі де белсенді дамып келеді, бұл құжаттаманы жүргізу процесін ыңғайлы әрі ашық етеді.
Дамыған мектептерде (НЗМ, РФММ, it-лицейлер) барлық кабинеттер интерактивті тақталармен және заманауи компьютерлермен жабдықталған. Информатика кабинеттерінде 3D-принтерлер (кейбір жалпы білім беретін мектептерде де бар, бірақ сапасы төмен) және мамандандырылған зертханалар бар. Сондай - ақ, бұл мектептер әдеттегі қалалық және ауылдық оқу орындарына қарағанда AR және VR технологияларымен әлдеқайда жақсы жабдықталған.
Мектептерді осындай техникалық жарақтандыру Қазақстан ересектер арасында стартаптар мен IT-компаниялар форматында IT-индустрияны дамытуды қолдап қана қоймай, балаларды болашақ цифрлық әлемге дайындай отырып, мектептегі білім беру жүйесіне цифрлық технологияларды белсенді енгізетінін көрсетеді.
Жасыратыны жоқ, студенттер бірнеше жылдан бері өздерінің қателіктерін тексеру үшін де, өкінішке орай академиялық адалдықты бұзу үшін де жасанды интеллектті белсенді қолданып келеді. Алайда, қазіргі уақытта мемлекет АИ-ді білім беру процесіне ресми түрде енгізе бастады.
Мәселен, Алматы мектептерінде үш өлшемді модельдеумен интерактивті сабақтар жасау үшін АИ пайдаланатын платформалар қолданылуда. Бұл биология және тарих сияқты пәндерді зерттеуді қызықты әрі тиімді етеді. Сонымен қатар, AI қазір мектеп пәндеріне біріктірілген: оқушылар онымен сабақта жұмыс істей алады және өз жұмыстары бойынша кері байланыс ала алады.
Ұлттық білім академиясының Вице-президенті атап өткендей. Ы. Алтынсарин:
"Мысалы, оқушы қазақ тілін үйренеді. Ол өз жазбасын жүктей алады және жасанды интеллект кері байланыс береді: оны қаншалықты сауатты жазды, қандай қателіктер жіберді және оны қалай түзетуге болады. Сонымен қатар, бұл сыни ойлауды дамытуға көмектеседі. Себебі жасанды интеллект қателесуге бейім. Сондықтан кез-келген ақпаратты әрқашан екі рет тексеріп, талдау қажет."- Руслан Қаратабанов, ұлттық білім академиясының Вице-президенті. И. Алтынсарин.
Жеке тәжірибе мен бақылауларға сүйене отырып, мен технология әлемі, AI, Интернет және заманауи техникалық шешімдерсіз мүмкін емес әлем қазірдің өзінде пайда болғанын түсінемін. Қазақстан бұл сын-қатерді қабылдап қана қоймай, жаңа ұрпақты IT дәуіріндегі өмірге дайындай отырып, озық технологияларды белсенді түрде енгізуде. Біз әлемдік нарықта бәсекеге қабілетті стартаптарды дамытып жатырмыз және жетілген кезде осы цифрлық әлемге бүкіл адамзат үшін жаңа және мағыналы нәрсе әкелетін балаларды оқытамыз.
В нашей стране технологии плотно вошли в наш мир, но теперь мы внедряем ее в школьное образования, показывая что нам не безразлично будущее детей в инновационном цифровом мире.
Изменения в программе обучения
Изначально информатика преподавалась в среднем и старшем звене, но недавно правительство указало, что теперь этот предмет начинают изучать дети с первого класса. Это показывает, что власти осознают, насколько цифровой мир прочно входит в наше общество, и насколько важно обучать детей не только тому, как пользоваться технологиями, но и как защищаться в цифровой среде. Кроме того, в среднем, а особенно в старшем звене, ученики детально изучают языки программирования.
Одним из самых значимых нововведений, по моему мнению, стало внедрение робототехники во многие школы, включая сельские. В них начали поставлять LEGO Mindstorms, Arduino, а также открывать кабинеты робототехники, где дети с ранних лет работают с роботами, изучая их устройство и назначение. Благодаря этому стали регулярно проводиться соревнования не только по робототехнике (Robolend, InfoMatrix Asia, Kazakhstan Robotics Challenge), но и по программированию (QazCode, РОИ, ICPC).
Также изменения коснулись учителей: для них организуются обучающие лекции и курсы, а также выделяются дополнительные гранты на профессиональное развитие. Более того, создаются отдельные университеты, специализирующиеся на IT, такие как Astana IT University.
Оснащение школ техникой и технологиями
В данный момент во многих школах проводится интернет, что облегчает процесс обучения как для учеников, так и для учителей. Кроме того, школы активно оснащают не только качественными компьютерами и мебелью, но и современными интерактивными досками и отдельными компьютерами для учеников. Также активно развивается система электронных журналов, что делает процесс ведения документации более удобным и прозрачным.
В более развитых школах (НИШ, РФМШ, IT-лицеи) практически все кабинеты оснащены интерактивными досками и современными компьютерами. В кабинетах информатики имеются 3D-принтеры (в некоторых общеобразовательных школах они тоже есть, но менее высокого качества) и специализированные лаборатории. Также эти школы значительно лучше оснащены AR- и VR-технологиями, чем обычные городские и сельские учебные заведения.
Такое техническое оснащение школ показывает, что Казахстан не только поддерживает развитие IT-индустрии среди взрослых в формате стартапов и IT-компаний, но и активно внедряет цифровые технологии в систему школьного образования, готовя детей к будущему цифровому миру.
Внедрение ИИ в школы
Не секрет, что ученики уже несколько лет активно используют ИИ как для проверки своих ошибок, так и, к сожалению, для нарушения академической честности. Однако в данный момент государство начало официальное внедрение ИИ в образовательный процесс.
Так, в школах Алматы уже применяются платформы, использующие ИИ для создания интерактивных уроков с трёхмерным моделированием. Это делает изучение предметов, таких как биология и история, более увлекательным и эффективным. Кроме того, ИИ теперь интегрирован в школьные предметы: ученики могут работать с ним на уроках и получать обратную связь по своим работам.
Как отметил Вице-президент Национальной академии образования им. И. Алтынсарина:
"К примеру, ученик изучает казахский язык. Он сможет загрузить свое сочинение, и искусственный интеллект даст обратную связь: насколько грамотно он его написал, какие ошибки допустил и как можно это исправить. Кроме того, это поможет развивать критическое мышление. Потому что искусственный интеллект имеет свойство ошибаться. Поэтому любую информацию всегда нужно перепроверять и анализировать." - Руслан Каратабанов, Вице-президент Национальной академии образования им. И. Алтынсарина.
Вывод
Опираясь на личный опыт и наблюдения, я осознаю, что мир технологий, мир, в котором невозможно обойтись без ИИ, интернета и современных технических решений, уже наступил. Казахстан не просто принял этот вызов, но и активно внедряет передовые технологии, готовя новое поколение к жизни в эпоху IT. Мы развиваем стартапы, способные конкурировать на мировом рынке, и обучаем детей, которые, повзрослев, обязательно привнесут в этот цифровой мир что-то новое и значимое для всего человечества.
