Жанарыс Түбекбаев - Қызылорда облысы Kyzylorda Hub өңірлік менеджері. Білімі бойынша қаржыгер. ІТ, білім беру және стартаптар экожүйесінде төрт жылдық тәжірибесі бар. «Бизнес-Старт» Қызылорда бизнес-инкубаторының менеджері қызметінен бастап, кейін оның басшысы болды. Білім беру саласындағы коммерциялық және әлеуметтік жобаларды іске қосты және басқарды. Коммерциялық және әлеуметтік жобаларды білім беру саласында іске қосып, басқарды. Қаржылық менеджмент, цифрландыру және жасанды интеллект саласындағы дағдыларға ие. Ұйымның қызметін жүргізуге арналған түрлі Web және AI сервистерін жетік меңгерген. 2021 жылдан бастап Қызылорда облысында технологиялық кәсіпкерлік және IT экожүйесін дамыту бағытында жұмыс істейді.

- Жанарыс, ең маңызды жетістіктеріңіз бен жобаларыңызға тоқталсақ

- Өзімнің басты жетістігім - біздің облыстық Kyzylorda Hub жұмыс нәтижесі. Жүйелі қызмет атқарып, дұрыс қадамдар жасаудың арқасында, біздің хаб облыстағы технологиялық кәсіпкерліктің даму орталығына айналды. Бір жылдың ішінде біз 154 іс-шара және стартаптарды дамытуға, ІТ мамандарының құзыретін арттыруға бағытталған 6 бағдарлама өткіздік. Біз pre-seed қаржыландыру кезеңіндегі стартаптарға 16 млн теңге тарттық. Қазір SeoulTech & Қорқыт Ата атындағы жасанды интеллект институты жанындағы BIC орталығының жобасы бойынша жұмыс істеп жатырмыз, онда жасанды интеллект жобаларына арналған жаңа коворкинг ашылады.

- Сіздің ойыңызша, өңірлік менеджер ретінде табысқа жету үшін қандай дағдылар мен тәжірибе қажет?

- Өңірлік менеджердің басты міндеті – аймақтық және республикалық экожүйенің арасындағы көпірге айналу. Жергілікті атқарушы органмен, университеттермен және жеке компаниялармен ынтымақтастық орната білу маңызды. Технологиялық кәсіпкерлік, цифрландыру және білім беру салаларын түсіну қажет. «Универсал сарбаз» бола білу, «операционкада» жұмыс істеу және хабтың даму стратегиясын құру, сондай-ақ отансүйгіштік пен туған жерге деген құштарлық табысқа жетудің негізгі қасиеттері болып табылады.

- Astana Hub өңірлік менеджері болуға не түрткі болды?

- Бұл жолым 2021 жылы аймақтық қауымдастық менеджерлерінің пилоттық жобасынан басталды. Astana Hub-тың қызметі туралы біліп, өзімді сынап көруге шешім қабылдадым. Жобаның басты мақсаты – экожүйені оятып, жергілікті қоғамдастықты стартаптар әлемімен таныстыру болды. Astana Hub-пен ынтымақтастықтың арқасында және оның біздің аймақтағы ықпалын арттыру арқылы жергілікті қоғамдастықтың өз әлеуетін жүзеге асыру және стартаптарды жаһандық аренаға шығару мүмкіндіктері артты. Мықтылармен ынтымақтастық орнатып, барынша дами түсу – соңғы үш жылдағы менің мотивациям.

- Сізге қандай міндеттер мен жауапкершілік жүктелген?

- Менің қызметім инфрақұрылымды дамытудан бастап экожүйе өкілдерімен жеке қарым-қатынасқа дейінгі көптеген шаруаны қамтиды. Біз Astana Hub бағдарламаларын белсенді түрде насихаттаймыз, осылайша облыс тұрғындары өз идеяларын жүзеге асыра алады. Біздің іс-шаралар мен бағдарламалар көптеген адамдарды қамтиды, оларды білім беру және бизнес бағдарламаларына, сондай-ақ салық жеңілдіктері бағдарламасына бағыттайды. Біз бизнес-инкубация жүргізіп, стартаптар мен ІТ дағдыларын «Startup Joly», «Innofest Kyzylorda», «Smart city Kyzylorda», «EdTech Hackathon Kyzylorda», «Startup Orda», «Kyzylorda Idea Battle», «Tech girl» және «She-commerce» сияқты жобалар арқылы дамытамыз. Бағдарламалардың толық тізімін www.kyzylordahub.kz сайтынан және Instagram парақшасынан @kyzylordahub табуға болады. Біздің жұмысымыз оқыту, нетворкинг, идеяларды дамыту, инфрақұрылыммен қамтамасыз ету және инвестициялар тартуға бағытталған.

- Сіздің хабтың қолдауымен стартаптар қандай жетістіктерге қол жеткізіп жатыр?

- Үш жыл ішінде біз стартаптарға 36 млн теңге көлемінде инвестиция тартуға көмектестік, Облыстағы бес компания Astana Hub қатысушысы болып, салық жеңілдіктеріне қол жеткізді. Біздің стартаптар республикалық және халықаралық конкурстарда жеңіп жатыр. Bagdar жобасы ҚР БҒМ-мен шарт жасасып, ал ReDabyl республикалық хакатонда жеңіп, Үндістанда тағылымдама алмақ.  

- Қандай тиімді серіктестік құрдыңыздар?

- Біз SeoulTech & Korkyt Ata жасанды интеллект институтының серіктестерімен белсенді жұмыс істеп жатырмыз. Қазір біз AI стартаптары үшін жаңа коворкинг кеңістігін салуды және 2024 жылдың қыркүйегінде басталатын білім беру бағдарламаларын құруды қамтитын BIC орталығымен айналысудамыз. Жақында біз GameDev орталығын іске қостық, онда қоғамдастық инфрақұрылым мен білім беру контентіне тегін қол жеткізе алады.

- Өз өлкеңіздегі IT-экожүйенің болашағын қалай елестетесіз?

– Біздің облыста экономиканы әртараптандыру бағытында үлкен өзгерістер болып жатыр. Облыс мұнай өндіруде, ауыл шаруашылығында және құрылыста жетекші орын алады. Дегенмен, экономиканың басқа салаларына көшу қажет. Мұнай жақын арада таусылады, Орталық Азиядағы су дағдарысы аясында бізде IT секторында үлкен әлеует бар. Біз жобаларды дамыту және қаржыландыру үшін инфрақұрылым мен бағдарламалар құруды жоспарлап отырмыз. Біздің хабымыз ақырында Astana Hub сияқты технопаркке айналады. Венчурлық қаржыландыру қорын құру және озық отандық және халықаралық тәжірибені енгізу маңызды.

– Өзіңіз туралы айтып берсеңіз: арман-мақсатыңыз, өнеге тұтар тұлғаңыз, өмірлік ұстанымыңыз қандай?

- Менің басты мақсатым – қоғамға қажет болу. Отбасына, елге, адамзатқа қажет болу. Маған мотивация берер біртуар бабам – Темірбек Жүргенов. Мен де өз елімнің тарихына елеулі үлес қосқым келеді. Болашақта еліміздің, бәлкім, әлемнің инновациялық экожүйесіне еңбегі сіңген қайраткер ретінде есте қалғым келеді.

- Солай болары анық. Сұхбатыңызға рахмет.